23. Overige financiële activa, inclusief beleggingen

(in miljoenen euro's)

31 december 2023

31 december 2022

Waarderingsgrondslag

Tot de vaste activa behorende overige financiële activa

Belang in Eurofima

90

90

Reële waarde verwerkt via totaalresultaat - aandeleninvestering

Belang in obligaties

-

27

Reële waarde verwerkt via totaalresultaat - schuldinvestering

Rentederivaten

-

38

Derivaten - Reële waarde

Belang in Transport UK Group Ltd

5

-

Reële waarde verwerkt via resultaat

Langlopende vorderingen Transport UK Group Ltd

6

-

Reële waarde verwerkt via resultaat

Langlopende leningen Transport UK Group Ltd

7

-

Geamortiseerde kostprijs

Overige financiële vaste activa

49

42

Geamortiseerde kostprijs

Totaal

157

197

Tot de vlottende activa behorende overige financiële activa

Belang in geldmarktfondsen

614

745

Reële waarde verwerkt via resultaat

Belang in Transport UK Group Ltd

49

-

Reële waarde verwerkt via resultaat

Kortlopende vorderingen Transport UK Group Ltd

3

-

Reële waarde verwerkt via resultaat

Kortlopende leningen Transport UK Group Ltd

49

-

Geamortiseerde kostprijs

Totaal

715

745

Het belang in Eurofima wordt gewaardeerd tegen de reële waarde. De nettovermogenswaarde op basis van de laatst beschikbare jaarrekening van dit belang is daarbij gehanteerd als beste benadering van de reële waarde.

De in de balans opgenomen boekwaarden van financiële activa en verplichtingen wijken niet materieel af van de reële waarde.

De rentederivaten ultimo 22 zijn forward starting swaps ter afdekking van het renterisico op toekomstige financiering (zie noot 26). De derivaten zijn gewaardeerd tegen reële waarde die gebaseerd is op waarderingstechnieken waarbij alle significante benodigde gegevens zijn ontleend aan zichtbare marktgegevens (Level 2).

De hoogte van het belang in geldmarktfondsen moet in samenhang worden gezien met de omvang van de liquide middelen. De keuze voor het instrument geldmarktfonds, dat zeer liquide is en daarmee dagelijks opvraagbaar, om overtollige middelen aan te houden hangt samen met een gewenste diversificatie van middelen alsmede de verwachtingen van het moment waarop middelen ingezet moeten worden.

Als gevolg van de vervreemding van Abellio UK heeft de Groep per 31 december 2023 financiële vaste activa voor een bedrag van € 119 miljoen opgenomen. Deze bestaan uit:

  • Belang in Transport UK Group Ltd (special share; € 54 miljoen, waarvan € 49 miljoen kortlopend). De special share geeft recht op toekomstige kasstromen vanuit de afwikkeling van de oude concessies en claims door het lokale management die niet als aflossing op de leningen kunnen worden verwerkt. Hetzij omdat de bestaande lening al is afgelost, hetzij omdat de entiteit geen lening aan NS Groep heeft uitstaan. De special share is een niet-verhandelbaar equity instrument, dat is gewaardeerd tegen reële waarde met waarde mutaties verwerkt via de winst- en verliesrekening. De reële waarde is bepaald aan de hand van de verwachte toekomstige kasstromen (Level 3). In 2023 heeft een herwaardering plaatsgevonden voor een bedrag van € 45 miljoen, die is verwerkt in het resultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten, en is een bedrag ontvangen van € 5 miljoen.

  • Vordering earn-out Transport UK Group Ltd (€ 9 miljoen, waarvan € 3 miljoen kortlopend). NS heeft op grond van een earn-out regeling over de periode 2022-2025 recht op een deel van de gezamenlijke winst behaald op de concessie Merseyrail en London Bus business tot een maximum van £ 10 miljoen. De vordering is gewaardeerd op reële waarde, waarbij de reële waarde is bepaald op basis van de verwachte toekomstige kasstromen (Level 3). Gedurende 2023 heeft een herwaardering plaatsgevonden voor een bedrag van € 3 miljoen, die is verwerkt in het resultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten, en is een bedrag ontvangen van € 2 miljoen.

  • Leningen uitgegeven aan Transport UK Group Ltd (€ 56 miljoen, waarvan € 49 miljoen kortlopend), gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs met behulp van de effectieve rentemethode, waaronder:

    • Leningen die in het verleden door de Groep aan de werkmaatschappijen van Abellio UK zijn verstrekt. Door de verkoop van Abellio UK zijn deze leningen overgegaan naar Transport UK Group Ltd. Het gedeelte van de leningen dat naar verwachting niet inbaar is op basis van verwachte kasstromen is afgewaardeerd. De leningen worden afgelost middels toekomstige kasstromen vanuit de afwikkeling van de oude concessies en claims door het lokale management. De leningen hebben een looptijd variërend tot 2024-2028 met een rentepercentage van 4%. Naar verwachting worden deze leningen in 2024 vervroegd afgelost.

    • Lening aan Abellio Transport Holding Group met een looptijd tot 1 juli 2024 en een rentepercentage van 4%. Dit betreft een voormalige aandeelhouderslening die naar verwachting volledig wordt afgelost.

    • Lening die ter financiering van de overname is verstrekt aan de koper (‘vendor loan note’). De lening heeft een initiële looptijd van 4 jaar. Het rentepercentage loopt stapsgewijs op van 6% in het eerste jaar naar 12% in het vierde jaar. Aan deze lening is een vordering ten aanzien van geldmiddelen van Merseyrail verbonden die uiterlijk verschuldigd is aan het einde van de Merseyrail concessie.

Het belang in Transport UK Group Ltd en de vorderingen Transport UK Group Ltd zijn gewaardeerd op reële waarde, waarbij waarderingstechnieken zijn gebruikt waarbij niet-waarneembare marktbronnen zijn gehanteerd (Level 3). Het verloop van het belang in Transport UK Group Ltd en de vorderingen Transport UK Group Ltd gedurende 2023 is als volgt:

(in miljoenen euro's)

Belang in Transport UK Group Ltd

Vorderingen Transport UK Group Ltd

Stand per 1 januari 2023

-

-

Initiële waardering 28 februari 2023

14

8

Herwaardering na 28 februari 2023

45

3

Aflossing

-5

-2

Stand per 31 december 2023

54

9

Opgenomen onder:

Langlopend

5

6

Kortlopend

49

3

Het management van Transport UK Group Ltd heeft bij de afwikkeling van claims en procedures recht op een management fee. Deze management fee is een percentage van het claimbedrag en wordt verwerkt als aflossing op de vendor loan note. De vendor loan note zal, ongeacht de management fee bedragen, worden afgelost. Om die reden kunnen de management fee bedragen niet worden meegenomen in de waardering van de lening en zijn deze separaat als voorziening opgenomen. De voorziening is bepaald op basis van de contante waarde van de verwachte management fee bedragen en bedraagt € 6 miljoen per 31 december 2023. Deze is opgenomen als onderdeel van de overige voorzieningen in noot 30).

Waarderingsgrondslag

Leningen, vorderingen en deposito’s worden door de Groep bij eerste opname verwerkt op de datum waarop ze ontstaan. Bij alle overige financiële activa vindt eerste opname plaats op transactiedatum. De Groep neemt een financieel actief niet op in de balans als de contractuele rechten op de kasstromen uit het actief zijn afgelopen. Als de Groep de contractuele rechten op de ontvangst van de kasstromen uit het financieel actief overdraagt door middel van een transactie waarbij nagenoeg alle aan het eigendom van dit actief verbonden risico’s en voordelen worden overgedragen noch worden behouden, en zeggenschap over het overgedragen actief evenmin wordt behouden, neemt de Groep het financieel actief niet meer op in de balans. Indien de Groep een belang behoudt of creëert in de overgedragen financiële activa, dan wordt dit belang afzonderlijk als actief of verplichting opgenomen.

De Groep neemt een financiële verplichting niet langer op in de balans als de contractuele verplichtingen worden kwijtgescholden, geannuleerd of verlopen.

Financiële activa en verplichtingen worden gesaldeerd, en het resulterende nettobedrag wordt uitsluitend in de balans gepresenteerd, indien de Groep een wettelijk afdwingbaar recht heeft op deze verrekening en indien zij voornemens is om te verrekenen op netto basis dan wel het actief en de verplichting gelijktijdig te realiseren.

De Groep maakt gebruik van de volgende financiële instrumenten:

Niet-afgeleide financiële instrumenten

Niet-afgeleide financiële instrumenten omvatten investeringen in aandelen, deposito’s en obligaties, debiteuren en overige vorderingen, geldmiddelen en kasequivalenten. Niet-afgeleide financiële instrumenten worden bij eerste opname verwerkt tegen reële waarde. Na de eerste opname worden niet-afgeleide financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd.

Financiële activa tegen reële waarde via het resultaat 

Deze activa worden vervolgens gewaardeerd tegen reële waarde. Netto winsten en verliezen, inclusief eventuele rente- of dividendinkomsten, worden opgenomen in de winst- en verliesrekening.

Financiële activa tegen geamortiseerde kostprijs

Deze activa worden vervolgens gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs met behulp van de effectieve rentemethode. De geamortiseerde kostprijs wordt verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. Rente-inkomsten, wisselkoerswinsten en -verliezen en bijzondere waardeverminderingen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Elke winst of verlies als gevolg van verwijdering van de balans wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening.

Reële waarde verwerkt via totaalresultaat - schuldinvestering

Deze activa worden vervolgens gewaardeerd tegen reële waarde. Rentebaten worden berekend op basis van de effectieve rentemethode, wisselkoerswinsten en -verliezen en bijzondere waardeverminderingen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Andere netto winsten en verliezen worden opgenomen in het totaalresultaat. Bij het niet langer opnemen worden de winsten en verliezen die zijn gecumuleerd in het totaalresultaat geherclassificeerd naar de winst- en verliesrekening.

Reële waarde verwerkt via totaalresultaat - aandeleninvestering (belang in Eurofima)

Deze activa worden vervolgens gewaardeerd tegen reële waarde. Dividenden worden opgenomen als opbrengsten in de winst- en verliesrekening, tenzij het dividend duidelijk neerkomt op een herstel van een deel van de kosten van de investering. Andere netto winsten en verliezen worden opgenomen in het totaalresultaat en worden nooit geherclassificeerd naar de winst- en verliesrekening.

Bijzondere waardeverminderingen financiële activa

Op iedere verslagdatum wordt van een financieel actief beoordeeld of het actief een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan op basis van verwachte kredietverliezen.

De Groep boekt een voorziening voor verwachte kredietverliezen voor alle schuldinstrumenten die niet worden aangehouden tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening. De verwachte kredietverliezen zijn gebaseerd op het verschil tussen de contractuele kasstromen volgens het contract en alle kasstromen die de Groep verwacht te ontvangen, verdisconteerd tegen een benadering van de oorspronkelijke effectieve rentevoet.

Belangrijke financiële activa worden individueel op bijzondere waardevermindering getoetst. De overige financiële activa worden ondergebracht in groepen met vergelijkbare kredietrisicokenmerken en collectief beoordeeld.

Reële waarde

Het belang in Transport UK Group Ltd en de vorderingen Transport UK Group Ltd zijn gewaardeerd op reële waarde, waarbij waarderingstechnieken zijn gebruikt waarbij niet-waarneembare marktbronnen zijn gehanteerd (Level 3). De waardering is gebaseerd op de verwachte kasstromen uit de afwikkeling van de concessies en gerelateerde claims contant gemaakt tegen de rentevoet gelijk aan die van de leningen aan Transport UK Group Ltd.

Bij obligaties is de reële waarde berekend aan de hand van beschikbare actuele marktprijzen/slotkoersen (Level 1). Het belang in Eurofima wordt in principe gewaardeerd tegen de reële waarde. De nettovermogenswaarde van dit belang is daarbij gehanteerd als beste benadering van de reële waarde.

Bij het bepalen van de waarde van renteswaps, valutaderivaten en geldmarktfondsen gebruikt de Groep waarderingstechnieken waarbij alle significante benodigde gegevens zijn ontleend aan zichtbare marktgegevens (Level 2).

Het met de overige beleggingen samenhangende krediet-, valuta- en renterisico van de Groep wordt nader toegelicht in noot 26.

Print pagina