Spoorwegveiligheid 

In 2024 hebben zich 101 spoorwegveiligheidsincidenten voorgedaan en 22 ongevallen. De 22 ongevallen betroffen:

  • 13 ongevallen op een overweg (waarbij 9 personen zijn overleden); 

  • 3 aanrijdingen met een persoon, waarbij 2 personen zijn overleden (suïcides worden niet meegerekend); 

  • 2 ontsporingen; 

  • 1 val van een reiziger tijdens het in- en uitstappen; 

  • 1 bovenleidingbreuk met schade als gevolg;

  • 1 aanrijding van een trein met glasplaten die na vandalisme nabij het spoor terecht waren gekomen. Bij deze aanrijding raakte een reiziger op het perron gewond door het opspattende glas;

  • 1 STS-passage waarna een trein ontspoorde met schade als gevolg.

Passages stoptonend sein 

In 2024 bedroeg het aantal passages van stoptonende seinen (STS) op Centraal-Bediend Gebied (CBG) 31. In 5 gevallen werd het zogeheten gevaarpunt bereikt: een punt waar na een STS-passage daadwerkelijk een botsing, aanrijding of ontsporing zou hebben kunnen plaatsvinden. Dit is in geen enkel geval daadwerkelijk gebeurd. NS streeft naar 0 STS-passages waarbij het gevaarpunt is bereikt. NS monitort alle STS-passages om ervan te leren en inzicht te krijgen in maatregelen waarmee we het aantal mogelijk kunnen verminderen.

Risicomanagement

Spoorwegveiligheid wordt geborgd door te sturen op risico's. We maken gebruik van indicatoren om de prestaties te voorspellen en achteraf te meten. Daarbij maken we gebruik van IT-oplossingen voor de vastlegging en wijziging van risico’s en maatregelen. Naast het continu monitoren van de bestaande risico’s, hebben we in 2024 onder andere gewerkt aan: 

  • Organisatiebrede verbetering van de aanpak van risicomanagement. Ter ondersteuning van de ontwikkeling van het zogeheten Spoorsysteem van de Toekomst, zorgen we onder andere voor eenduidige richtlijnen, methodes voor het sturen op veiligheidsdoelstellingen en continue verbetering. 

  • Ondersteunen van nieuwe en lopende projecten bij het inrichten en uitvoeren van risicomanagement. Uiteraard gaat er veel aandacht naar grote programma’s als ERTMS, Technisch Geleid Vertrekproces (Airportsprinter) en de introductie van de Eurocity Direct van Lelystad naar Brussel. Daarnaast is er gewerkt aan risicobeheersing van vele kleinere wijzigingen zoals de introductie van een nieuwe handelswijze bij brand in tunnels. Ook hebben we vanwege brandgevaar nieuw beleid ontwikkeld voor de omgang met elektrische vervoermiddelen met lithium-ion accu’s. 

Ervaring opdoen met ERTMS

Het systeem European Rail Traffic Management System (ERTMS) is door de EU aangemerkt als nieuwe standaard voor treinbeveiliging. In tegenstelling tot de conventionele spoorbeveiligingssystemen NS’54 en Automatische Trein Beveiliging (ATB), maakt ERTMS actieve remcurvebewaking van de trein mogelijk. De verouderde systemen worden de komende jaren vervangen door ERTMS. De Hanzelijn en het baanvak Amsterdam-Utrecht worden met een nieuwe versie van ERTMS uitgerust, naast het bestaande beveiligingssysteem ATB. In 2024 zijn ervaringsritten gereden op het baanvak Amsterdam-Utrecht. De ombouw van de Hanzelijn is inmiddels afgerond; NS start daar begin 2025 met ervaringsritten. Onder andere machinisten, treindienstleiders en monteurs leren daarbij met ERTMS te werken.

Human and Organisational Factors

In 2024 hebben we verder gewerkt aan Human and Organisational Factors (HOF)-beleid binnen NS. Sinds 2023 is Human Factors integraal onderdeel van de ERTMS-opleiding voor machinisten. Doel is dat machinisten tijdens het rijden bewust beslissen en handelen. In 2024 is daarom in de simulatoren, waarop ze hun ERTMS-vaardigheden oefenen, ingebouwd dat ze feedback krijgen. Daarnaast is het onderzoek naar ERTMS-kennis en -vaardigheden voortgezet door middel van het zogenoemde routine opbouw-onderzoek naar ERTMS-ervaringsritten. Voor zowel de retrofit-projecten (waarbij het materieel wordt herontworpen ten behoeve van de inbouw van ERTMS) van de treintypen VIRM en Flirt zijn Human Factors eisen toegevoegd aan de vereistenlijst voor leveranciers. Het HOF- team is daarnaast onderdeel van een zogenoemde taskforce van de European Rail Association, een expertgroep in Europees samenwerkingsverband waar verschillende vervoerders aan deelnemen. Het doel van deze groep is het verbeteren van de Driver Machine Interface (DMI) van ERTMS.
Daarnaast maakte HOF deel uit van de implementatie van het Technisch Geleid Vertrekproces op de Airport Sprinter in december 2024. Zo is er een plan opgesteld om onder andere de aandachtsverdeling van de machinist te monitoren en de daarbij geïdentificeerde risico’s te beheersen.

Veiligheidscultuur 

NS wil een proactieve veiligheidscultuur waarin collega’s samen werken aan een veilige werkomgeving. Dat doen we door naar elkaar te luisteren, open te zijn naar elkaar over veiligheid en ons bewust te zijn van de risico’s van ons werk en onze werkomgeving. Afgelopen jaar hebben we een stap verder gezet in het veiligheidsbewustzijn. Hierbij lag de focus op de operatie. Het aantal interventies (workshops, gesprekken, toolbox) gedurende het jaar is uitgebreid. De activiteiten vonden veelal plaats op de werklocaties, waardoor we meer collega's konden bereiken. Afgelopen jaar hebben we onder andere gewerkt aan:

  • De introductie van een bedrijfsbrede veiligheidsfilm. 

  • De organisatie van de Week van de veiligheid voor heel NS. Het doel hiervan: verhogen van het veiligheidsbewustzijn door een open dialoog en plegen van interventies op het gebied van veiligheid en alertheid op risico's.

  • Organisatiebrede communicatie door veiligheidstips, veiligheidsdilemma's en actuele veiligheidsonderwerpen te delen.

  • Het digitale veiligheidsportaal. Dit voorziet collega’s van informatie over de tien veiligheidsdomeinen binnen NS en nieuws op het gebied van veiligheid. 

  • Het professionaliseren van zogenoemde QHSE-walks, door training en een aangepast format. Het management van NS loopt deze veiligheids- en kwaliteitsrondes en maakt hierbij op een laagdrempelige manier het open gesprek met medewerkers mogelijk over de veiligheid en kwaliteit van het werk en de werkprocessen.

Print pagina