Duurzaam inkopen
NS koopt jaarlijks goederen en diensten in voor gemiddeld € 1,3 miljard. In 2024 werkten we met ruim 3.000 leveranciers in 26 landen. 80% van de inkoop komt van 122 leveranciers. Inkoop bij NS betreft vooral treinen, onderdelen, diverse personele, financiële en facilitaire diensten, IT, bouw, communicatie en energie. Met het maken en leveren van deze goederen en diensten hebben leveranciers impact op de maatschappij. Ons uitgangspunt voor samenwerking is dat we gezamenlijk negatieve impact verminderen en positieve impact vergroten.
Maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen (MVOI)
In 2022 introduceerde NS het beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen (MVOI). Dit beleid heeft in 2024 een update gehad. Het doel van dit beleid is om de duurzame impact van de keten van NS te verbeteren door concrete, duurzame keuzes te maken bij het inkopen van producten en diensten.
Duurzame speerpunten bij MVOI
De duurzame speerpunten van NS — fossielvrij, circulair, groen, voor en door iedereen — vormen ook het fundament voor het MVOI-beleid. Deze speerpunten zijn vertaald naar het inkoopproces om zo maximale impact te realiseren.
Fossielvrij: Een voorbeeld hiervan is dat we bij de aanbesteding van taxi's de ambities voor CO2-reductie hebben meegewogen. Deze aanbesteding is eind 2023 afgerond, de nieuwe taxidienstverlener verzorgt vanaf 1 juni 2024 het taxivervoer voor NS.
Circulair: Een voorbeeld hiervan is dat we in de aanbesteding van koolsleepstukken (stroomgeleider tussen trein en bovenleiding) leveranciers hebben beloond voor het gebruik van circulaire materialen en hun inspanningen om de levensduur van de koolsleepstukken te verlengen door remanufacturing en reparatie.
Groen: Afgelopen jaar hebben we assortimentsverbeteringen doorgevoerd in ons bedrijfsrestaurant met onder meer producten van regionale biodiversiteitsvriendelijke producenten.
Social Return: Een voorbeeld hiervan is de inzet van ruim vijftig mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt voor de dagelijkse reiniging van treinen.
Ketenverantwoordelijkheid: Een voorbeeld hiervan is dat de leverancier van onze bedrijfskleding uitsluitend samenwerkt met fabrieken die voldoen aan de Fair Wear-vereisten. Hierdoor wordt gegarandeerd dat de productie plaatsvindt onder fatsoenlijke arbeidsomstandigheden. Bovendien ondersteunt de leverancier projecten die zich richten op het bevorderen van een leefbaar loon voor arbeiders binnen de productieketen.
Handelswijze per inkoopproces
Het MVOI-beleid beschrijft de handelswijze per inkoopproces van formulering van een opdracht tot aan uiteindelijke bestelling. In categorieplannen denken we voor inkoopcategorieën strategisch na over duurzaamheid, impact en kansen. In aanbestedingen nemen we eisen of gunningscriteria op om leveranciers van duurzame producten en diensten te belonen. Ook bij het bestellen van producten stimuleren we duurzame keuzes door impact inzichtelijk te maken en duurzame opties uit te lichten.
Samenwerking in de Europese spoorsector
NS participeert in verschillende samenwerkingsverbanden om de verduurzaming van de supply chain te versnellen, zoals ERJU, Eurospec, Railsponsible, Round Table Rail, UIC en UITP.
Duurzaamheidstandaarden bij inkoop
Railsponsible
NS is lid van Railsponsible en heeft de Climate Pledge ondertekend om de toeleveringsketen koolstofvrij te maken en koolstofemissies te verminderen volgens internationaal erkende best practices zoals SBTi.
Code of Conduct
De Code of Conduct verduidelijkt de MVO-normen voor leveranciers; bij overtredingen gaan we in gesprek. In 2024 hebben we geen ernstige overtredingen vastgesteld. De code of conduct staat standaard in de contract templates en worden met de leveranciers gedeeld op het moment dat zij beginnen met samenwerken met NS.
WIZZR
We gebruiken het monitoringssysteem WIZZR om afspraken over Social Return met leveranciers te volgen. We passen dataverrijking toe om transparantie te vergroten en verder te verduurzamen.
Ketenverantwoordelijkheid
In 2024 maakten we beleid over ketenverantwoordelijkheid. Onder meer OESO-richtlijnen vormen hiervoor het uitgangspunt. Dit betekent dat van iedere schakel in de leveranciersketen wordt verwacht dat ze verantwoordelijkheid nemen om misstanden tegen mens, milieu en maatschappij op te sporen en aan te pakken. De komende jaren wordt dit beleid actief toegepast.